خاطره رسیدگی به یک صورت وضعیّت قطعی ۵

با نام و یاد خدا و برای خدا
پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک

در قسمت ۴ این خاطره پس از اینکه گزارش کارم را به کارفرما دادم از این کار کناره گیری کردم و دنبال ماجرا را هم خیلی پی گیری نکردم و خاطره خود را هم خاتمه یافته تلقّی کردم و فکر کردم به قول یکی از دوستان مثل(بعضی از فیلم‌ها که پایان داستان را نیمه تمام می‌گذارند تا هر کس همانطور که می خواهد آخر داستان را برای خود تعریف نماید) من هم پایان خاطره را به همان نحو تمام کردم.

ولی خیلی از دوستان علاقمند هستند که عاقبت کار پیمانکار را بدانند و حتی یکی از دوستان نوشته بودند که کار پیمانکار با کرام الکاتبین می باشد، که متأسفانه بعید نیست که همانطور شده باشد. به طوریکه باقیمانده حقّ الزحمۀ خود من هم که در آن روزگار رقم قابل ملاحظه ای بود به همان سرنوشت مبتلا شد.

واز آنجائیکه نتوانسته بودند طبق قرارداد صورتجلسه و دستور کارهای اصل و یا کپی مصوبّه کارفرما را به من بدهند، من به همین دلیل از امضاء کردن صورت وضعیّت امتناع کرده بودم، ولی عدم پرداخت صورت حساب من به این دلیل نبود، بلکه مشکلات اداری باعث عدم پرداخت می شد.

من پس از مدّتها پی‌گیری کردن صورت‌حساب خودم بالأخره خسته شده و از خیر آن گذشتم. ناگفته نماند که کارفرما نیّت اینکه حقّ و حقوق مرا پرداخت نکند نداشت و هرگز هم نگفتند که پرداخت نمی کنیم بلکه مسئله در گیر و دارهای اداری قرار می گرفت و اکثراً مسئولین عوض می شدند و آخر سر هم که صورت حساب به ذیحساب می‌رسید ذیحساب به عنوان اینکه برای این صورت حساب مأخذی برای پرداخت نداریم، پرداخت نمی کرد. جالب اینجاست که من خودم از خیر این صورت حساب گذشته بودم ولی یکی از دوستان همکار و صمیمی ام در آن اداره با اصرار تمام مصرّ و پیگیر بودند که این پول پرداخت شود ولی متأسفانه ایشان هم به جائی نرسیدند و در نهایت هم پرداخت نشد .

تا آن زمان که من پی‌گیر صورت حساب خودم بودم پیمانکار هم صورتوضعیت خودش را پی گیری می‌کرد، و متوجّه بودم که به جائی نرسیده بود ولی از قرار معلوم پس از گذشت چهارده پانزده سال بالأخره صورت وضعیّت خود را به نتیجه رسانده است. در صورتیکه همانطور که گفتم حقّ‌الزّحمه خود من پرداخت نگردید.

دراین جا بد نیست از این خاطره خود نتیجه‌ای هم بگیریم: همانطور که در متن خاطره مطرح کردم در این پروژه پیمانکار کار اجرای پروژه را به نحو احسن انجام داده بود، و کاملاً نشان داده بود که به کار خودش علاقمند است و عاشق سازندگی می‌باشد، ولی در نوع بر خورد با مسائل مالی پروژه طبق معمول اکثر پیمانکار‌ها بیراهه رفته بود، از قبیل تنظیم صورتجلسه های کاذب مانند تنظیم صورت جلسه در و پنجره از پروفیل توخالی به دو و نیم برابر وزن واقعی و مشابه آن که متأسفانه اصل و تصویبی آن صورتجلسه ها را هم نتوانستند ارائه دهند، و یا نوشتن صورت وضعیّت های کاذب که تعریف آنها را در متن خاطره مطرح کرده‌ام، راه خطا را در پیش گرفته بودند. غافل از اینکه ممکن است یک روزی رسیدگی صورت وضعیّت به دست کسی بیافتد که متخصّص این رشته بوده باشد، و به راحتی ذهنش منحرف نشود. در صورتیکه اگر در زمان اجرا با دلیل و منطق به کار فرما ثابت می کردند که قیمت پروژه به نحوی هست که دارد ضرر می کند، با شناختی که من از مسئولین پروژه داشتم مسلّماً به نحو سالمتری کمکش می کردند. و در نهایت هم به این گرفتاری مبتلا نمی شد.

متأسفانه ما در جامعه کاری خودمان حاضر نیستیم یک سری هزینه های ضروری را به موقع انجام دهیم تا مجبور نشویم در آخر چند برابر آنرا هزینه کنیم. مانند همین پروژه، اگر پیمانکار از ابتدا یک مترور قوی روی پروژه خودش می گذاشت همانطور که در آخر برای تهیّه صورت وضعیّت قطعی مرحله دوّم مجبور شد این کار را  انجام دهد، مسلماً علاوه بر اینکه مجبور نمی‌شد چند برابر هزینه کند، بلکه همان مترور قوی در حین اجرای پروژه اقدامات لازم و ضروری را در مورد جلوگیری از ضررهای وارده انجام می داد. از قبیل گرفتن قیمت های جدید و دریافت اضافه بها ها و یا با تغییر آیتم ها و خیلی از کار های منطقی که وجود دارد.

مطلب مهمّ دیگری که خیلی ضروری است که در پروژه ها مدّ نظر قرار بگیرد کنترل و مقایسه هزینه های انجام شده با صورت وضعیّت های موقّت می‌باشد، که در این حالت سود و زیان پروژه مشخّص شده و جلو خیلی از ضررها به موقع گرفته می شود. و من شخصاً معتقد هستم که با هر صورت وضعیّتی که بر اساس فهرست بها تنظیم می شود، یک صورت وضعیّت هزینه واقعی هم تهیّه شده و مورد مقایسه قرار بگیرد. البتّه من خودم در پروژه هائی که اجرا می‌کردم این کار را انجام می‌دادم. و نتیجه خیلی خوبی هم می گرفتم.   (پایان)