نقدی بر شرایط عمومی پیمان نشریّه شماره (۴۳۱۱)بخش ۱۴

وقتی با دید نقد به شرایط عمومی پیمان نگریسته می شود بر خلاف انتظار که می بایست کاملاً بدون اشکال بوده باشد، با مغایرت های زیادی مواجه می شویم که این مسئله قابل تأمّل و تعمّق می باشد. همانطور که در بخشهای قبل ملاحظه کردیم و همچنین در مادّه ۳۳٫مهندس ناظر که اوّل خود مادّه را مطالعه می کنیم و سپس مغایرت های شان را بررسی مینماییم؛

ماده ۳۳٫ مهندس ناظر

الف)مهندس ناظر که نماینده مهندس مشاور در کارگاه است، وظیفه دارد که با توجّه به اسناد و مدارک پیمان ، در اجرای کار، نظارت و مراقبت دقیق به عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را که باید به مصرف برسد، بر اساس نقشه ها و مشخصّات فنّی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آنها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهده کند، دستور رفع آنهارا به پیمانکار بدهد. همچنین هر گاه بعضی از ماشین آلات معیوب باشد به طوری که نتوان با آنها کار را طبق مشخصّات فنّی انجام داد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و تغییر آنهارا از پیمانکار می خواهد. با رعایت مفاد بند “ب”، هر گونه دستوری که از طرف مهندس ناظر به پیمانکار داده شود، به مثابه دستورهای داده شده توسّط مهندس مشاور است و پیمانکار ملزم یه اجرای آنهاست.

ب)مهندس ناظر، به هیچ روی، حق ندارد که از تعّهدات پیمانمار بکاهد یا موجب تمدید مدّت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانکار شود یا هر نوع دستور تغییر کاری را صادر کند.

ج) پیمانکار مکلّف است که دستور های مهندس ناظر را در حدود مفاد این مادّه اجرا نماید، مگر در مواردی که آنهارا بر خلاف اسناد و مدارک پیمان تشخیص دهد، که در این صورت، موظّف است که موضوع را به مهندس مشاور بنویسد و کسب تکلیف کند. هر گاه مهندس مشاور موضوع را فیصله ندهد،نظر کارفرما در آن مورد قاطع می باشد.

د) با وجود نظارتی که از طرف مهندس ناظر در اجرای کارها به عمل می آید، کارفرما و مهندس مشاور حق دارند مصالح مصرفی و کارهای انجام یافته را مورد رسیدگی قرار دهند و اگر مشخصّات آنها را مغایر نقشه ها و مشخصّات فنّی تشخیص دهند، پیمانکار متعهّد است مصالح و کارهای معیوب را به هزینه خود تعویض نماید. به هر حال، نظارت مهندس ناظر از مسؤلیّت پیمانکار نمی کاهد و سلب حق از کارفرما و مهندس مشاور نمی کند.

مواردیکه به نطر غیر معقول به نظر می رسد؛

در بند الف)  مهندس ناظر فردی آگاه ، مطلّع به امور فنّی، قابل اعتماد و نماینده مهندس مشاور در کارگاه معرفّی می گردد. ولی در پی آن هر گونه دستور صادر شده از طرف مهندس ناظر بارعایت بند “ب”به مثابه دستور های داده شده توسّط مهندس مشاور است را مطرح مینماید، ولی در بند “ب”یک مرتبه با جمله ( مهندس ناظر به هیچ روی، حق ندارد ) ارزش مهندس ناظر را به کلّی نادیده می گیرد. در اینجا این سؤال مطرح میگردد؛ آیا فردیکه با مشخصّات مطرح شده انتخاب شده باشد می تواند چنین شخصی باشد که به وظایف خود آشنا نبوده و دستوراتی خلاف، صادر نماید؟!

به دنبال آن در بند ج) ارزش مهندس ناظر را به کلّی زیر سؤال برده و پیمانکار را ناظر بر اعمال آن قرار میدهد.!!

در انتها در بند د) مهندس ناظر یک فرد کاملاً بی خاصیّت مطرح می گردد. چون اگر مهندس ناظر فردی با خصوصیّات مطرح شده بوده باشد هرگز به پیمانکار اجازه نمی دهد که کاری بر خلاف مشخصّات و مقررّات انجام دهد.

بنا به برداشت های مطرح شده به نظر می رسد که مهندس ناظر فقط مشابه یک مترسک می باشد که بود و نبودش چندان فرقی ندارد.

آیا به نظر منطقی می آید که ما مهندس ناظری انتخاب بکنیم که قابل اعتماد نبوده باشد و یا به قوانین و مقررّات آشنا نبوده و یا نسبت به آنها بی اعتتنا بوده باشد؟…..     (ادامه دارد)