آنالیز بها (بخش ۶)، در آموزش گام به گام متره و برآورد گام ۵۸٫

با نام و یاد خدا و برای خدا.

پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.

طرز تهیّه آنالیز بها قسمت ۳، در بخش ۶؛

در گامهای قبل و در باره روش تهیّه آنالیز بها به عنوان مثال آنالیز بهای آیتم آجرکاری به قطر ۳۵ سانتیمتر و بیشتر را انجام دادیم، و مقدار مصالح مورد نیاز آنرا حساب کردیم، و هینطور لوازم مورد نیاز و نیرو های مورد نیاز را تعریف کردیم، و در باره نوع قیمت گذاری هم بحث کردیم.

در این بخش با توجّه به اهمیّت تهیّه آنالیز بها به مطالب خاصّی که بایستی توجّه خاصّی به آنها بشود مطرح می گردد:

با توجّه به اینکه سود و زیان هر پروژه به قیمت آن وابستگی زیادی دارد، لذا بایستی همیشه آنالیز بهای آیتمهای در حال اجرا تحت نظر و  کنترل کامل دفتر فنّی و کنترل پروژه بوده باشد، و مرتّب کنترل گردد، و توجّه داشته باشند که هزینه های انجام شده مطابقت با آنالیز بهای اولیّه فعّالیّتها داشته باشد. به طور مثال در آجرکاری به قطر ۳۵ سانتیمتر به بالا، توجّه بکنند که در آنالیز بها تعداد آجرها چند قالب در نظر گرفته شده است، و در عمل چند قالب کار می شود. در این مورد اگر به آنالیز بها های مختلف نگاه بکنیم متوجّه این اختلافات می شویم. به طور مثال ما در آنالیز بهای تنظیمی خود مان تعداد آجر هارا ۶۱۱ قالب با آجر به ضخامت پنج سانتیمتر و نیم حسال کردیم، و ۷۹۴ قالب با آجر به خامت پنج سانتیمتر بر آوردکردیم، (در گام ۵۳) و با در نظر گرفتن ۵ در صد افت. ولی در فرم آنالیز بهای سندیکای شرکت های ساختمانی سال ۱۳۷۰ که در زیر نشان داده میشود، تعداد آجر ها را معادل ۶۲۹ قالب حساب کرده اند، بادر نظر گرفتن ۱۰ درصد افت و در آنالیز بهای سال ۱۳۹۴ سازمان برنامه و بودجه معادل ۶۲۰ قالب منظور کرده اند، بادر نظر گرفتن احتمالاً همان درصد افت. حال ببینیم این اختلاف ها به چه دلیل می باشد؟

اولین مورد اختلاف در مورد پرت مصالح یا همان افت برای آجر هاهست؛ که سندیکای شرکت های ساختمانی در سال ۱۳۷۰ پرت آجر را ۱۰% در نظر گرفته ولی ما در تهیّه آنالیز بهای خودمان آنرا ۵% منظور کرده ایم، و علّت آن هم به این دلیل می باشد که امروزه در خیلی موارد بار گیری و حمل و تخلیه با گذشته فرق کرده است و اکثراً توسط پالت بار گیری و حمل می شود در نتیجه میزان پرت خیلی کم می شود. ضمناً بایستی مدیریّت بار گیری، حمل، تخلیه، و نوع حمل و استفاده در کارگاه هم در نظر گرفته شود، و حتّی المقدور از پرت مصالح جلوگیری شود. و در مورد پرت مصالح نباید دست و دل بازانه عمل کرد.

دومین مورد اختلاف تعداد آجر ها می باشد که این مورد هم مسلماً به ابعاد آجر ها و ضخامت ملات مربوط می گردد.

سومّین مورد مقدار اختلاف در آنالیز ها ملات می باشد، که اختلاف زیادی با همدیگر دارند، مسلماً مربوط به در نظر گرفتن ضخامت ملات مربوط می شود.

چهارمین مورد اختلاف آنالیز ها مقدار آب مصرف می باشد؛ این مورد قابل توجّه است. علّتِ اینکه در آنالیز بهای سندیکای شرکت های ساختمانی یکصد لیتر آب در نظر گرفته شده است، ولی ما در تهیّه آنالیز خود سیصد لیتر در نظر گرفته ایم، و در آنالیز سازمان برنامه ۲۰۰ لیتر (۱۴۰+۶۰) در نظر گرفته شده است، چیست؟

در آجر کاری در مورد خیس کردن آجر ها اکثراً آجرها را فقط مرطوب می کنند که گرد و خاک روی آنها پاک شود، که این موضوع صد در صد لازم است، ولی در اصل کافی نیست، اگر به خواهیم چسبندگی و مقاومت آجر کاری را بالا به بریم، بایستی آجر ها را زنجاب نماییم، یعنی آجر ها را در یک بشکه پر از آب بریزیم و بگذاریم آنقدر بماند که آب به مغز آجر رخنه کند، و بعد مورد مصرف قرار دهیم. در این حالت ملات آجر کاری زود خشک نشده و به تدریج خود را می گیرد و میزان چسبندگی آن هم زیاد می شود. در این حالت است که میزان مصرف آب بالا می رود. ( ناگفته نماند که احتمال اینکه ما هم در محاسبه مقدار آب مصرفی خطا کرده باشیم دور از انتظار نیست)

با توجّه به مطالب فوق؛ مشخّص می شود که توجّه به آنالیز بهای آیتمها چقدر مهم می باشد. همانطور که در آنالیز آجر کاری می بینیم با توجّه به ضخامت ملات و ابعاد آجرها چه مقدار تعداد آجر ها و مقدار ملات متفاوت می باشد، و با درنظر گرفتن قیمت آنها قیمت کلّ فعالیت متفاوت می گردد. که این مورد در مورد سایر آیتم ها نیز صدق میکند، مانند بتن که با توجّه به منحنی دانه بندی، میزان شن و ماسه آن تغییر میکند. و خیلی موارد دیگر.

فرم آنالیز بهای آجر کاری یک و نیم آجره و بیشتر از آن، مربوط به سال ۱۳۷۰ سندیکای شرکتهای ساختمانی و سال ۱۳۹۴ سازمان برنامه و بودجه، و محاسبه مقدار آجر ، ملات و آب مصرفی توسط خودمان نیز در زیر نشان داده شده است.