تعیین قیمت برای یک پروژه در آموزش گام به گام متره بر آورد، گام ۹۸؛ بر رسی هزینه های بالاسری.

با نام و یاد خدا و برای خدا.

پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.

بر رسی هزینه های بالاسری و مقایسه آنها با روند پرژه؛

هزینه های بالاسری در گام ۵۵ و گام ۹۷ ( مقاله قبلی ) عیناً طبق فهرست هزینه های بالاسری، پیوست شماره سه فهرست بها مطرح گردید، اینک می خواهیم بر رسی نمائیم که کدام یک از این ردیف ها به اجرای پروژه از نظر کندی و سرعت عمل و یا تعطیل بودن پروژه مربوط می شود، چون اکثر این هزینه ها هیچگونه وابستگی به اجرا و فعّال بودن پروژه ندارند، یعنی اگر پروژه فعّال باشد یا خیلی کم و یا بیشتر فعّال باشد، در هزینه شدن هزینه های فوق تأثیری نمی گذارد، و هزینه های فوق مرتّب هزینه می شوند، از قبیل کلیه هزینه های دفتر مرکزی و هزینه های مدیریتی پروژه، در عین حال ممکن است هزینه هائی هم باشد که در فعّال نبودن پروژه اصلاً هزینه نشوند، به همین دلیل آن ها را به شرح زیر بر رسی مینمائیم؛

۱- هزینه های ردیف ۱، به شماره های ۱-۲ تا ۱-۱۷؛ هزینه های دفتر مرکزی؛ که هیچ ربطی به مقدار کار کرد پروژه پیدا نمی کند، و به طور منظّم هزینه می شوند.

۲ – هزینه های ردیف ۲، به شماره های ۲-۱-۱٫ هزینه تنخواه در گردش پیمانکار، هزینه ۲-۱-۲٫ هزینه ناشی از وجوه نقدی آن قسمت از حسن انجام کار که نزد کارفرماست، هزینه ۲-۲-۳٫ هزینه ضمانت نامه وجوه حسن اجرای کار؛ با توجّه به اینکه کلاً هزینه ضمانت نامه آنها جهت تمدید آنها و خواب سرمایه، به طور منظّم بایستی پرداخت شود، لذا به میزان کارکرد پروژه ربطی پیدا نمی کند.

۳ – هزینه ردیف ۲-۳ هزینه مالیات؛ با توجّه به اینکه قسمت عمده مالیات مربوط به کارگرد می شود لذا این مورد وابسته به کارکرد می باشد، ولی قسمتی از مالیات که مربوط به مالیات حقوق می شود، فارغ از کارکرد پروژه به صورت مستمر پرداخت می شود، در نتیجه قسمتی از مالیات به کارکرد مربوط می شود و قسمت دیگر ربطی یه کارکرد ندارد. نسبت آنها مربوط به نوع پروژه می باشد.

۴ – هزینه شماره ۲-۴٫ که به عنوان هزینه صندوق کار آموزی هست، ازقرار معلوم کلاً حذف شده است.

۵ – شماره ۲-۵٫ سود پیمانکار؛ به حسب ظاهر سود پیمانکار به میزان کارکرد مربوط می شود، یعنی اگر پروژه فعّال باشد پیمانکار سود خودش را از کارکرد می برد، ولی اگر فعّال نباشد و یا کم کار کند پیمانکار نیز به همان نسبت سود می برد، در صورتیکه فرض بر این باشد که پیمانکار بایستی سود پیش بینی خودش از پروژه را داشته باشد، در این حالت با کم کار کرد پروژه به همان نسبت متضرّر می شود. با این حال می شود این مورد را به نوع پیشرفت پروژه ربط نداد.

۶ – هزینه های شماره ۲-۶٫ هزینه های مستمر کارگاه ؛ ردبف های ۲-۶-۱٫ و ۲-۶-۲٫ هزینه های نیروی انسانی؛ این هزینه ها به طور مستمر هزینه می شوند و چندان ربطی به میزان پیشرفت پروژه ندارند.

۷ – هزینه شماره ۲-۶-۳٫ هزینه سفر مدیران و کارکنان دفتر مرکزی به کارگاه و سایر نقاط ، برای کار مربوط؛ این هزینه هم با اینکه بسته به شرایط پروژه متفاوت می باشد، ولی در مجموع اکثراً بدون توجّه به نوع کارکرد پروژه هزینه می شود.

۸ – هزینه ۲-۶-۴٫ هزینه تهیّه نسخه های اضافی اسناد و مدارک پیمان؛ قائدتاً این ردیف ربطی به فعالیّت پروژه نداشته و تقریباً ثابت می باشد.

۹ – هزینه شماره ۲-۶-۵٫ هزینه غذای کارکنان و کارمندان پیمانکار؛ این هزینه بستگی به نوع پروژه می تواند متفاوت باشد، بطور مثال در پروژه راه سازی یک نوع مؤثّر می باشد و در پروژه ساختمانی به نوعی دیگر، در پروژه راه سازی و مشابه با توجّه به اینکه تعداد کارگران ساده به نسبت کمتر بوده و اکثر کارکنان فنّی می باشند در نتیجه با کند شدن پروژه تعداد آنها خیلی کم نمی شود، در صورتیکه در پروژه های ساختمانی ممکن است با کند شدن پروژه تعداد کارگران کم گردد، در نتیجه هزینه غذا به مقدار کمی کمتر می شود، ولی در مجموع می توان گفت که این هزینه هم چندان ربطی به کندی کار نداشته و به طور منظّم هزینه می شود. البتّه در نتیجه توقّف کار این هزینه کم می شود ولی قطع نمی شود.

۱۰ – هزینه شماره ۲-۶-۶٫ هزینه پذیرائی کارگاه؛ که شامل پذیرائی از مهمانان کارگاه اعّم از باز دید کنندگان مهندسین مشاور، کارفرما و سران کشور، پدیرائی از خود پرسنل در ایّام خاص و جشن ها، که همه این هزینه ها هم ظاهراً مستمر می باشد و کم کار کردن و زیاد کارکردن پروژه چندان تأثیری در این هزینه ها نداشته و تقریباً این هزینه ها در هر شرایطی پیش می آید.

۱۱ – هزینه های شماره ۲-۶-۷٫ هزینه های پست، مخابرات، ارتباطات، سفر مسؤلان کارگاه و هزینه های متفرقه؛ این ردیف به حسب ظاهر کم اهمیّت به نظر میرسد، و ممکن است در زمان تعیین هزینه های این ردیف دقّت و توجّه کامل نشود، در صورتیکه هزینه های متفرقّه که مطرح شده می تواند خیلی از هزینه هائی که در آنالیز مشخص کردن آنها مشگل باشد، از قبیل ریسمان کار و شابلون های مورد نیاز و شمشه و تراز و سایر لوازم خرده ریز بنّائی و غیره، در این ردیف گنجانیده می شوند، که به حسب ظاهر چندان قیمتی هم ندارند، در صورتیکه در مجموع هزینه بالائی را به پروژه تحمیل می نمایند. و اکثر این هزینه ها هم به صورت مستمر می باشد، منتهی ممکن است به نسبت روند پروژه کم و یا زیاد بشود.

۱۲ – هزینه شماره ۲-۶-۸٫ هزینه تأمین وسیله نقلیّه برای تدارکات کارگاه؛ با توجّه به اینکه تدارکات کارگاه در تمام حالات کارگاه انجام می گیرد لذا هزینه آن هم به صورت مستمر می باشد.

۱۳ – هزینه شماره ۲-۶-۹٫ هزینه فتوکپی، چاپ، لوازم التحریر و ملزومات؛ در مورد این دیف هم بایستی دقّت کامل بشود، چون تهیّه کننده و یا تهیّه کنندگان این فهرست ها کاملاً آگاهانه عمل کرده و تقریباً همه موارد را به نحوی در این فهرست گنجانیده اند، حال به عهده تهیّه کنندگان هزینه های این ردیف ها هست که تا چه اندازه به این مطالب توجّه می نمایند، به طور مثال باید دید منظور از ملزومات چیست، و ما چه ملزوماتی در پروژه نیاز خواهیم داشت که هزینه آنها در جاهای دیگر دیده نشده است. این هزینه ها هم بستگی به نوع پروژه در حالت های مختلف پروژه متفاوت می باشد ولی در عین حال به صورت مستمر خواهد بود.

۱۴ – هزینه شماره ۲-۶-۱۰٫ هزینه آزمایش های پیمانکار؛ این هزینه بسته به نوع پروژه و سستم مدیریّتی پروژه متفاوت بوده و ممکن است در بعضی از پروژه ها کند بودن فعالیت کارگاه باعث بیشتر فعّال شدن این ردیف بشود، البتّه بر عکس آن هم میسّر می باشد. در نتیجه می توان این ردیف را پنجاه پنجاه در نظر گرفت.

۱۵ – هزینه های شماره (۲-۷-۱). – ( ۲-۷-۲). -( ۲-۷-۳ ). هزینه های تهیّه عکس و فیلم، هزینه تهیّه نقشه های کارگاهی و تهیّه نقشه های چون ساخت؛ قائدتاً این هزینه ها هم ثابت بوده و با کندی کار و تعطیلی آن ربطی پیدا نمی کند، مگر اینکه سیستم مدیریتی ایجاب کند، یعنی پیمانکار به کندی و تعطیلی کارگاه بی توجّه باشد، و یا سیستم کنترل منسجمی در پروژه نباشد.

۱۶ – هزینه شماره ۲-۷-۴٫ هزینه های برنامه ریزی و کنترل پروژه؛ با توجّه به اینکه اصولاً پروژه بایستی در هر شرایطی تحت کنترل بوده باشد در نتیجه این هزینه ها هم به صورت مستمر می باشد، یعنی پروژه بایستی دائم در حال برنامه ریزی وکنترل باشد.

۱۷ – هزینه شماره ۲-۷-۵٫ هزینه های نگهداری عملیّات انجام شده تا زمان تحویل موقّت؛ این موارد نیز در هر شرایطی هزینه های خود را دارا می باشد.

۱۸ – هزینه شماره ۲-۷-۶٫ هزینه های مربوط به امور تحویل موقّت و تحویل قطعی؛ این هزینه ها ربطی به کندی و تندی و یا تعطیلی کارگاه نداشته و تقریباً ثابت می باشد.

با توجّه به بر رسی های فوق به نظر میرسد که اکثر هزینه ها ربط چندانی به نوع پیشرفت پروژه نداشته و در طول زمان پروژه به طور مستمر در حال هزینه شدن می باشند، مگر دو سه در صد آنها.

در مقاله بعدی در مورد نوع تهیّه قیمت آنها و نوع منظور کردن آنها در پروژه بحث خواهیم کرد.